Siz jingalakli birqozon qush haqida eshitganmisiz? Agar ular sizni qiziqtirsa, Angren shahar tarixi muzeyiga tashrif buyuring. Tabiat bo‘limida joylashgan KP 107 - raqamida jingalakli birqozon qushini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rishingiz mumkin.
Jingalakli birqozon qushi - qushlar oilasiga mansub qush. U faqat pushti pelikanga o'xshaydi. Boshning toji va orqa qismida "jingalak" patlar bor, oyoqlari to'q kulrang, oq rangda. Jingalaki birqozon qushi - tana uzunligi 180 sm. Qanot kengligi 3,2 m gacha. Erkagining qanot uzunligi 72–80 sm, urgʻochisiniki 69–72,5 sm. Erkagining tumshug‘ining uzunligi 42,0–51,0 sm, urg‘ochisiniki 38,0–42,3 sm. Qushlarning vazni 9,0 dan 14,0 kg gacha. Birlamchi parvoz patlari – 11 ta. Dumi kalta, tekis. Erkagining dumi uzunligi 23-25 sm, urg'ochisi - 23 sm. Jilov, ko‘z atrofidagi halqa yalang‘och bo‘lib, peshonaga o‘tkir qalpoqdek chiqib turadi. Peshonasi patli. Parvoz paytida bo'yin egilgan, faqat tumshug'i biroz oldinga chiqadi. Oyoqlar orqaga cho'zilgan.

Suv ustida turganda boshini va bo'ynini orqasiga tushiradi va suzayotganda tezda bo'ynini yuqoriga, deyarli tekis cho'zadi, tumshug'ini bir oz pastga tushiradi, shunda bo'yin va bosh o'rtasida o'tkir burchak hosil bo'ladi. Sho'ng'imaydi - baliq ovlashda u juda qisqa vaqt ichida faqat boshini, bo'yni va tanasining old qismini suvga botiradi. Baliq ovlashda ham, dam olishda ham ko'p vaqtini suvda o'tkazadi. Suvda bo'lganida, pelikan qanotlarini baland ko'tarib, ularni namlanishdan himoya qilishga harakat qiladi. U suvdan juda oson ko'tarilib, tomoq qopchasi bilan o'lja bilan to'la bo'lsa, u qiyinchilik bilan ko'tariladi. U sekin harakat qiladi va yer bo'ylab yuradi. U bir nechta sakrashlar yordamida yerdan qiyinchilik bilan ko'tariladi. Jingalaki birqozon qushi dietasi 2,5-3 kg og'irlikdagi baliq va o'smirlardan iborat. Ular odatda ertalab yoki kun oxirida ov qilishadi. Pushti pelikandan farqli o'laroq, jingalak pelikan baliqni nafaqat sayoz suvda, balki chuqur suvda ham ushlaydi: sekin suzayotganda, u suv yuzasiga suzayotgan baliqlarni qidiradi va uni tez harakat bilan ushlaydi. 

“Tabiat” bo‘limining katta ilmiy xodimi N.M.Oripov

Siz qora bovur qush haqida eshitganmisiz? Agar ular sizni qiziqtirsa, Angren shahar tarixi muzeyiga tashrif buyuring. Tabiat bo‘limida joylashgan KP-12249-sonli raqamida qora bovur qushini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rishingiz mumkin.
 Qora bovurlar qushlar turkumiga mansub bo‘lib, 14 turni o‘z ichiga oladi. Qushlar o‘rta bo‘yli, juda qisqa oyoqli, qisqa bo‘yinli va kichik boshli. Tashqi tomondan, ular qanotlari va dumi uzun bo‘ladi. Tana uzunligi 24 smdan 40 smgacha, vazni - 150 grammdan 550 gram gacha. Qora bovur qushi shoxlarga o‘tirmaydi, lekin yaxshi yuradi va tez yuguradi. Qo‘rqib ketgan qushlar qanotlarini qoqib, tik uchadi; 10 metrga ko‘tarilib, ular to‘g‘ri oldinga uchib ketishadi, parvoz tinimsiz va tez (ular 65 km/soatgacha tezlikka erishadi). Qora bovur qushi o‘simliklarning urug‘lari bilan oziqlanadi. Ular vaqti-vaqti bilan sho‘r suv ichishsa ham, toza suvga muhtoj
  
    “Tabiat” bo‘liminin                         
      katta ilmiy xodimi Oripov N.

Siz Turuxton qush haqida eshitganmisiz? Agar ular sizni qiziqtirsa, Angren shahar tarixi muzeyiga tashrif buyuring. Tabiat bo‘limida joylashgan KP-12248-sonli raqamida Turuxton qushini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rishingiz mumkin. Turuxton- qushlar oilasiga mansub. Uning uzunligi 28—33 sm, qanotlari 50—58 sm, vazni 120—310 g, urg'ochi esa mos ravishda 22—27 sm, 46—52 sm va 70—150 g. Oyoqlari ancha uzun; to'q sariq yoki deyarli qizil, ikki yoshli qushlarda kulrang-sariq (ba'zan kulrang dog'lar bilan), yosh qushlarda jigarrang, yashil yoki quyuq kulrang bo‘ladi. Parvoz paytida u katta suruvlarda yashaydi. Suv omborlarining loyqa qirg'oqlari bo'ylab oziqlanadi. Ko'payish davrida u asosan hayvonlarning oziq-ovqatlarini iste'mol qiladi, qishlash joylarida — asosan o'simlik ovqatlarini iste'mol qiladi. Kichik umurtqasizlar va o't urug'lari, don ekinlari bilan oziqlanadi. 

                   “Tabiat” bo‘limining katta 
                   ilmiy xodimi N.Oripov

Yoʻrgʻa tuvaloq (Chlamydotis undulata) — tuvaloqsimonlar oilasiga mansub qushlarning bir turi. Vazni 1,1 kg dan 2,4 kg gacha; qanoti 350–450 mm. Boʻynida uzun patlardan iborat „yoqa“ boʻlishi bilan boshqa tuvaloqlardan farq qiladi. Patlari sargʻish qum rangida, boshqarish patlarida qoramtir qoʻngʻir koʻndalang yoʻllarining boʻlishi uni choʻl sharoitida yirtqichlardan pana qiladi. Yerda tez (soatiga 35–40 km gacha) yuguradi. Oʻzbekistonda Qizilqum va ochiq dashtlarda uchraydi. Arealining janubiy qismida oʻtroq yashaydi; shim. qismidan Arabiston, Gʻarbiy Osiyo va Turkmanistonga qishlash uchun uchib keladi. Asosan, hasharotlar, qisman oʻsimliklar bilan oziqlanadi. Yer yuzasiga uya qura-di: aprel — may oylarida 1—3 ta tuxum qoʻyadi. Tuxumlarini faqat modasi bosadi. Shim. hududlardan qishlov joyiga avgust—sent. oylarida uchib ketadi. Ov qushlari qatoriga kiradi. Soni keskin kamayib ketgani tufayli Oʻzbekiston Qizil kitobiga kiritilgan
Tabiat bo’limi mudirasi: Isohonova N.

Bir eksponat tarixi ruknida “Musicha” eksponatiga ma’lumot
Musicha (Spilopeliasenegalensis) — kaptarsimonlar oilasi gʻurraklar urugʻiga mansub  qush. Dumi uzun, boshqa kaptarsimonlarga nisbatan kichik. Tanasining orqa tomonidagi patlari bir xil kulrang, boʻyni orqasida qora rangli yarim halqasi bor. Urugʻning boshqa turlaridan gavdasining kichikligi (uzunligi 14-30 sm), daraxtlar shoxiga in qurmasligi bilan farq qiladi.
Oʻrta Osiyoda keng tarqalgan, turar joylar yaqinida yashaydi. Binolarning boʻgʻotlariga in quradi, 2–3 ta tuxum qoʻyadi. Bir yilda bir necha marta bola ochadi. Oʻtroq yashaydi. Oʻsimliklar urugʻi, jumladan, don va non uvoqlari bilan oziqlanadi.
Bo’lim mudirasi:     Isohonova Nodira Bahodir qizi

Korsak tulkisi oʻrta boʻyli tulki boʻlib, boshi va tanasining uzunligi 60 sm gacha, dumining uzunligi esa 35 sm gacha yetadi. Juni sargʻish-kulrang. Voyaga yetganlarning vazni 1,6 dan 3,2 kilogrammgacha boʻladi. Uning tanasining koʻp qismini kulrang—sargʻish rang moʻynasi qoplab olgan, pastki qismlari ochroq, ogʻiz, iyagi va tomogʻida rangpar dogʻlar mavjud. Qish faslida yungi ancha qalinroq va ipakdek boʻlib, rangi somon-kulrang, orqa tomondan quyuqroq chiziq oʻtgan boʻladi. Oqshom va tungi paytlarda faol boʻladi. Yumronqoziqlar va katta qumsichqonlar inida yashaydi. Baʼzan boʻrsiq va tulki iniga ham joylashib olishi mumkin, lekin oʻzi kamdan-kam hollarda uya qaziydi. Oʻzining tanlagan jufti bilan umrining oxirigacha yashaydi. Yanvar—fevral oylarida juftlashadi va mart—aprel oyida 5—7 tagacha bolalaydi. 9—10 oylik paytida voyaga yetadi. Asosan, kemiruvchilar bilan, baʼzida hashoratlar, sudralib yuruvchilar, qushlar va ularning tuxumlari bilan oziqlanadi. 
Bo’lim mudirasi:  Isohonova N.

Tosh davri — insoniyat taraqqiyotidagi eng qadimgi davr. Bu davrda mehnat qurollari hamda qurolyarogʻlar, asosan: tosh, yogʻoch va suyakdan yasalgan. Tosh davri qadimiy (paleolit), oʻrta (mezolit) va yangi (neolit) davrlarga boʻlinadi. Tosh davri bundan taxminan 2 million yil oddinroq boshlanib, Oʻzbekistonda 4 ming yil burun tugagan (ayrim hududlarda uzoqroq davom etgan). Tosh davri odamlari terimchilik, ovchilik, baliq ovlash bilan shugʻullangan; neolit davrida dehqonchilik qilish va chorvachilik paydo boʻlgan. Ijtimoiy munosabatlar „ibtidoiy odamlar toʻdasi“ga, soʻngra ibtidoiy urugʻdoshlik tuzumiga xos boʻlgan. Tosh davrining qad. davri — paleolit 3 davrga boʻlinib oʻrganiladi: quyi paleolit, oʻrta paleolit, yuqori paleolit. Quyi paleolit davri ilmiy xulosalarga koʻra, odam ilk bora mehnat qurollarini yasagan vaqtlardan boshlangan.Tarix bo'limi katta ilmiy hodimi: A'zamova N.

Zargʻaldoq - Oʻzbekistonga bahorda kelib, kuzda qishlash uchun Hindistonga ketadi, odatda, togʻ oʻrmonlarida, baʼzan toʻqay va vohalarda hayot kechiradi. Daraxt shoxlariga uya soladi. May oxirida 3— 4 ta tuxum qoʻyadi. Tuxumdan 14—15 kundan keyin jish joʻja chiqadi. 18—19 kundan soʻng joʻjalar uchirma boʻladi. Qurt va qoʻngʻizlar bilan oziqlanadi. Bogʻ va oʻrmon zararkunandalarini qirib, foyda keltiradi.
Bo’lim mudirasi:  Isohonova N.

Siz suqsor haqida eshitganmisiz? Agar ular sizni qiziqtirsa, Angren shahar tarixi muzeyiga tashrif buyuring. Tabiat bo‘limida joylashgan suqsor qushini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rishingiz mumkin. Suqsor - koʻp sonli va dunyodagi eng keng tarqalgan oʻrdaklardan biridir. Suqsor tez uchadi. U suvda yaxshi turadi, lekin xavf tug‘ilganda ham deyarli hech qachon to‘liq sho‘ng‘imaydi. U suv omborlari tubidan yuzaki va sayoz suvda oziq-ovqat oladi, teskari buriladi. U mollyuskalar, qisqichbaqasimonlar, suv hasharotlarining lichinkalari, shuningdek, suv va yarim suv o‘simliklarining urug‘lari, ildizlari va ko‘katlari bilan oziqlanadi.                                             “Tabiat” bo‘limining
 katta ilmiy xodimi Oripov N.

Siz ingichka barmoqli yumronqoziq haqida  eshitganmisiz? Agar ular sizni qiziqtirsa, Angren shahar tarixi muzeyiga tashrif buyuring. Tabiat bo‘limida joylashgan ingichka barmoqli yumronqoziqni o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rishingiz mumkin. Yumronqoziqlar - tiyinsimonlar oilasiga mansub kemiruvchilar urug‘i. Tanasi 14-40 sm, dumi 4-25 sm. Rangi oqish, qum rangda, qoʻngʻir kulrang va boshqalar tusda. Hamma yumronqoziqlar kunduzi faol hayot kechiradi. Qishda uyquga kiradi. Koʻpchiligi koloniya boʻlib yashaydi. Oʻsimliklarning yer usti va osti qismlari bilan oziqlanadi; urug‘larini yigʻadi. Koʻpchilik yumronqoziq donli oʻsimliklarning xavfli zararkunandasi va qator kasallik qoʻzgʻatuvchilarning tabiiy tashib yuruvchisidir. Yirik turlari terisi uchun ovlanadi.

“Tabiat” bo‘limining
katta ilmiy xodimi Oripov N.